Ilustracja do FAQ o psychoterapii

Psychoterapia?

Rozpoczęcie terapii to dla wielu osób ważny i często przełomowy krok. Nic dziwnego, że pojawia się wtedy wiele pytań czy wątpliwości — sięgnięcie po wsparcie to duża i nie zawsze łatwa decyzja. Właśnie dlatego przygotowałem dla Ciebie krótkie FAQ: aby pomóc rozwiać najczęstsze wątpliwości i ułatwić podjęcie decyzji. Jeśli potrzebujesz więcej informacji lub chcesz omówić swoją indywidualną sytuację, nie wahaj się ze mną skontaktować. Jestem tu, by pomóc.

Najczęściej zadawane pytania

Psychoterapia jest metodą leczenia zaburzeń psychicznych lub somatycznych, która wykorzystuje środki psychologiczne lub, bardziej szczegółowo, relację między terapeutą a pacjentem. Chociaż jest uważana za stosunkowo nowoczesny termin i praktykę, miała swoje odpowiedniki w starożytnych ceremoniach uzdrawiania. Za jej ‘ojca’ uważa się psychoanalizę, od której nowoczesna psychoterapia wiele zaczerpnęła z metodologii Freuda. Kiedy Jung rozwijał własne teorie, w gabinetach psychologów analitycznych zaczęły pojawiać się odmienne cechy, ale psychoterapia pozostaje dyskusją między dwiema osobami. Ponieważ psyche nie może być traktowana fragmentarycznie – w zaburzeniach psychicznych wszystko jest ze sobą powiązane i dotyczy całej osoby – jest to proces dialektyczny między dwoma systemami psychicznymi, które reagują na siebie.
Psychoterapia oferuje liczne korzyści. Badania pokazują, że większość osób, które z niej korzystają, doświadcza złagodzenia objawów takich jak lęk, depresja czy trauma, i lepiej funkcjonuje w życiu. Pomaga w nauce zdrowych umiejętności radzenia sobie ze stresem, rozwiązywaniu konfliktów i przechodzeniu przez duże zmiany życiowe, takie jak rozwód czy utrata bliskiej osoby. Można zyskać lepsze zrozumienie siebie, swoich motywacji oraz wzorców myślenia i zachowania, co prowadzi do poprawy relacji dzięki lepszej komunikacji i wyrażaniu emocji. Co ważne, wykazano, że psychoterapia poprawia dobrostan emocjonalny i psychiczny oraz wiąże się z pozytywnymi zmianami w mózgu i ciele, czasami podobnymi do działania leków. Szersze korzyści mogą obejmować mniej dni chorobowych, mniejszą niepełnosprawność, mniej problemów medycznych i większą satysfakcję z pracy, co podkreśla jej wpływ wykraczający poza czysto psychiczne zdrowie.
Możesz rozważyć terapię, jeśli doświadczasz przytłaczającego lub długotrwałego smutku, lęku, drażliwości lub jeśli masz trudności z radzeniem sobie z codziennym życiem, pracą czy relacjami. Może być bardzo pomocna w radzeniu sobie z dużymi zmianami życiowymi, takimi jak rozwód, utrata pracy czy śmierć bliskiej osoby, lub po doświadczeniu traumy, takiej jak przemoc czy wypadek. Jeśli zmagasz się z uzależnieniami, niezdrowymi nawykami lub zauważasz niezdrowe reakcje, takie jak nadmierny gniew czy wycofanie społeczne, terapia może zaoferować wsparcie. Uporczywe problemy ze snem lub dolegliwości fizyczne bez wyraźnej przyczyny medycznej również mogą być wskazaniem. Co ważne, terapia nie jest tylko na czas kryzysu; służy również rozwojowi osobistemu, poprawie samorozumienia lub gdy po prostu czujesz, że życie nie układa się tak, jakbyś tego chciał/a, nawet jeśli nie potrafisz precyzyjnie zdefiniować problemu. Terapia może być krokiem naprzód w takich sytuacjach.
Nie, terapia nie jest przeznaczona wyłącznie dla osób z poważnymi chorobami psychicznymi. Jest dla każdego, kto chce poprawić jakość swojego życia, lepiej zrozumieć siebie lub poradzić sobie z trudnościami emocjonalnymi, niezależnie od ich nasilenia. Nie musisz czuć się ‘chory/a’ ani mieć zdiagnozowanej choroby psychicznej, aby skorzystać z psychoterapii. Może być cennym narzędziem do radzenia sobie z powszechnymi wyzwaniami życiowymi, wspierania rozwoju osobistego, poprawy relacji, zarządzania stresem i nawigowania w codziennych troskach. Terapia zapewnia wspierającą przestrzeń do eksploracji i rozwoju dla szerokiego grona osób poszukujących pozytywnych zmian.
Badania konsekwentnie wykazują, że psychoterapia jest skutecznym sposobem leczenia szerokiego zakresu problemów emocjonalnych i psychologicznych. Około 75% osób, które rozpoczynają psychoterapię, odczuwa pewne korzyści, w tym złagodzenie objawów, poprawę funkcjonowania w życiu i zwiększenie dobrostanu emocjonalnego. Z psychoterapią wiążą się również pozytywne zmiany w mózgu i ciele. Kluczowym czynnikiem wpływającym na skuteczność jest jakość relacji terapeutycznej – ‘dopasowanie’ między Tobą a terapeutą. Ta więź często może być ważniejsza niż konkretny rodzaj stosowanej terapii. Ponadto, Twoja gotowość do autorefleksji i chęć wdrażania zmian omawianych podczas terapii również odgrywają istotną rolę w jej powodzeniu. Podkreśla to, że terapia jest wspólnym wysiłkiem, a Twoje aktywne uczestnictwo jest kluczowe.
Pierwsza sesja terapeutyczna to przede wszystkim okazja dla Ciebie i terapeuty do wzajemnego poznania się oraz oceny, czy współpraca będzie odpowiednia dla obu stron. Na początku mogę zapytać Cię o to, co Cię sprowadza na terapię, o Twoje obecne problemy, istotne fakty z historii osobistej, wcześniejsze doświadczenia związane ze zdrowiem psychicznym oraz o Twoje cele terapeutyczne. W razie potrzeby postaram się wyjaśnić swoje podejście terapeutyczne, praktyczne szczegóły, takie jak długość i częstotliwość sesji, politykę poufności oraz w jaki sposób mogę Ci pomóc. Co najważniejsze, ta sesja służy również Tobie do oceny, czy mój styl i osobowość Ci odpowiadają. Nie krępuj się zadawać pytań; to nie jest test i nie ma dobrych ani złych odpowiedzi. Pełne zrozumienie Twojej sytuacji może zająć kilka sesji, ale wstępne cele mogą zostać omówione.
Czas trwania terapii jest bardzo zróżnicowany i zależy od indywidualnych potrzeb, charakteru problemów oraz celów terapeutycznych. Może obejmować od kilku sesji w przypadku konkretnych, krótkoterminowych problemów, do kilku miesięcy, a nawet lat w przypadku bardziej złożonych lub długotrwałych trudności. Czynniki wpływające na czas trwania to m.in. nasilenie objawów, czas ich występowania, tempo postępów, poziom stresu, wpływ problemów na codzienne życie, wsparcie ze strony innych osób oraz względy praktyczne, takie jak koszty i dostępność czasu. Czasami, po osiągnięciu początkowych celów, korzystna może być faza ‘podtrzymująca’ z rzadszymi sesjami.
Sesje terapeutyczne odbywają się zazwyczaj raz w tygodniu, szczególnie na początku leczenia. Cotygodniowe sesje przez pierwsze trzy miesiące są często wysoce zalecane, aby zbudować dynamikę, ustanowić silną relację terapeutyczną i osiągać stałe postępy. Częstotliwość może być ponownie oceniana i dostosowywana w miarę upływu czasu, w zależności od Twoich specyficznych potrzeb, postępów i profesjonalnej rekomendacji terapeuty. Niektóre osoby z bardziej złożonymi lub poważnymi objawami, albo zainteresowane głębszą pracą psychoanalityczną mogą odnieść korzyść z częstszych sesji, na przykład dwa, trzy razy w tygodniu. Uzasadnieniem regularnej obecności jest skuteczne przetwarzanie emocji oraz integrowanie nowych wglądów i umiejętności w codzienne życie.
Większość sesji terapeutycznych polega na rozmowie. Jako terapeuta będę zachęcał Cię do omawiania swoich myśli, uczuć, doświadczeń i tego, co Cię trapi. Aktywne słuchanie przez terapeutę jest fundamentalną częścią procesu. Terapia to bezpieczna i poufna przestrzeń, w której możesz być szczery/a i otwarty/a, i nie będziesz zmuszany/a do mówienia o niczym, na co nie jesteś gotowy/a. Sesje mogą czasami obejmować intensywne dyskusje emocjonalne; możesz płakać, czuć się zdenerwowany/a, a nawet zły/a, a terapeuta jest po to, aby pomóc Ci poradzić sobie z tymi emocjami.
Tak, zasadniczo to, co omawiasz z terapeutą, jest poufne i chronione prawem. Terapeuci są etycznie i prawnie zobowiązani do ochrony Twojej prywatności. Informacje, którymi się dzielisz, zostaną ujawnione innym osobom wyłącznie za Twoją wyraźną pisemną zgodą. Istnieją jednak szczególne, ograniczone wyjątki, w których terapeuta może być prawnie zobowiązany do naruszenia poufności. Zazwyczaj obejmują one sytuacje, w których istnieje bezpośrednie zagrożenie poważnym skrzywdzeniem siebie lub innych, podejrzenie wykorzystywania lub zaniedbywania dziecka, osoby starszej lub osoby zależnej, lub jeśli jest to wymagane nakazem sądowym w sprawie karnej.
Zasadniczo przyjmuję pacjentów głównie w gabinecie, jednak w wyjątkowych sytuacjach mogę zorganizować spotkanie online. W takim przypadku w pierwszej kolejności spotkamy się na konsultacji, aby omówić szczegóły i sposób współpracy on-line.
Badania sugerują, że w przypadku wielu powszechnych problemów psychicznych terapia online może być równie skuteczna jak tradycyjna terapia stacjonarna. Wiele tych samych zasad terapeutycznych, takich jak budowanie silnej relacji z terapeutą, szczera komunikacja i wspólne ustalanie celów, ma zastosowanie w obu formatach. Terapia online oferuje wyraźne zalety, takie jak wygoda, większa dostępność (szczególnie dla osób w odległych rejonach lub z problemami z mobilnością). Jednakże, aby terapia online była skuteczna, potrzebujesz niezawodnego połączenia internetowego, prywatnej i cichej przestrzeni, w której możesz uczestniczyć bez zakłóceń, oraz komfortu w korzystaniu z niezbędnej technologii. Chociaż jest skuteczna dla wielu osób, niektórzy mogą nadal preferować terapię stacjonarną ze względu na silniejsze poczucie bezpośredniego połączenia lub jeśli borykają się z poważnymi lub złożonymi problemami, które mogą bardziej skorzystać na interakcji twarzą w twarz. Najlepszy wybór zależy od Twoich indywidualnych potrzeb, preferencji i okoliczności.
Psychoterapia jungowska, znana również jako psychologia analityczna, jest pogłębioną formą terapii rozmową, zapoczątkowaną przez szwajcarskiego psychiatrę Carla Gustava Junga. Dąży do przywrócenia większej równowagi i znaczącego dialogu między świadomymi a nieświadomymi częściami umysłu. Podstawowym założeniem jest, że nieświadomość nie jest jedynie repozytorium wypartych doświadczeń, ale także głębokim źródłem mądrości, kreatywności i wskazówek, które mogą promować rozwój psychologiczny, uzdrowienie i samorealizację. To podejście jest holistyczne, wykraczające poza specyficzne objawy, aby kultywować dobrostan całej osobowości i często koncentruje się na roli symbolicznych i duchowych doświadczeń w ludzkim życiu. Głównym celem jest ‘indywiduacja’ – trwający całe życie proces stawania się bardziej całościowym, zintegrowanym i autentycznym sobą poprzez zrozumienie i integrację różnych aspektów psychiki, w tym archetypów i nieświadomości zbiorowej. Techniki często obejmują analizę snów, pracę z symbolami i aktywną imaginację.
Głównym celem psychoterapii jungowskiej jest, podobnie jak w przypadku innych form psychoterapii, praca nad usunięciem źródeł psychicznego cierpienia. Jednak ujęcie jungowskie stawia sobie równie dodatkowe cele, a naczelnym z nich jest tzw. indywiduacja. Jest to rozumiane jako trwający całe życie proces stawania się psychologicznie całościową, odrębną jednostką poprzez integrację świadomych i nieświadomych aspektów osobowości. Obejmuje osiągnięcie większej świadomości czynników osobistych, zbiorowych i archetypowych wpływających na życie oraz harmonizację świadomych i nieświadomych części umysłu. Innym kluczowym celem jest samorealizacja – stawanie się osobą, którą z natury ma się być i realizowanie swojego unikalnego potencjału. Zamiast koncentrować się wyłącznie na łagodzeniu objawów, terapia jungowska kładzie nacisk na rozwój osobisty i ciągły rozwój psychologiczny. Może również obejmować rozwijanie ‘osobistego mitu’ lub głębszego zrozumienia sensu i celu własnego życia. Ta podróż obejmuje zwiększenie samoświadomości, szczególnie własnego ‘Cienia’ (wypartych części) i ‘Animy/Animusa’ (aspektów przeciwnej płci), prowadząc do psychicznej integralności, dojrzałości emocjonalnej oraz poczucia wewnętrznej równowagi i wolności.
Carl Gustav Jung (1875-1961) był pionierskim szwajcarskim psychiatrą i psychoterapeutą, który założył psychologię analityczną, inaczej nazywaną psychologią jungowską. Początkowo bliski współpracownik Zygmunta Freuda, Jung ostatecznie odszedł od jego teorii z powodu znaczących różnic teoretycznych, szczególnie dotyczących natury libido (energii psychicznej) i struktury nieświadomości. Główne wkłady Junga w psychologię obejmują koncepcje: nieświadomości zbiorowej (wspólnego rezerwuaru ludzkich doświadczeń i archetypów), archetypów (uniwersalnych, pierwotnych obrazów i wzorców, takich jak Persona, Cień, Anima/Animus i Jaźń), typów psychologicznych (introwersja i ekstrawersja oraz cztery funkcje: myślenie, czucie, percepcja i intuicja), trwającego całe życie rozwojowego procesu indywiduacji oraz synchroniczności (znaczących zbiegów okoliczności). Na jego pracę głęboki wpływ miały obszerne studia nad mitologią, religią, alchemią, filozofią oraz jego własne głębokie osobiste spotkania z nieświadomością, szczególnie udokumentowane w jego ‘Czerwonej Księdze’. Pierwszy instytut szkoleniowy analizy jungowskiej został założony w Zurychu w 1948 roku, utrwalając jego dziedzictwo.
‘Nieświadomość zbiorowa’ to fundamentalna koncepcja w psychologii analitycznej Carla Junga, reprezentująca najgłębszą warstwę nieświadomego umysłu. W odróżnieniu od ’nieświadomości jednostkowej’, która zawiera indywidualne wyparte doświadczenia, zapomniane wspomnienia i podprogowe percepcje, nieświadomość zbiorowa jest uniwersalna i wspólna dla wszystkich istot ludzkich. Jung sugerował, że jest ona dziedziczona, niczym psychiczny plan przekazywany z pokolenia na pokolenie, mający swoje źródło w odziedziczonej strukturze mózgu. Jej treścią są archetypy – pierwotne obrazy, wzorce zachowań i uniwersalne motywy obecne w mitach, religiach, baśniach i snach we wszystkich kulturach i na przestrzeni dziejów. Te archetypowe wzorce nie pochodzą z osobistego doświadczenia jednostki, lecz są repozytorium skumulowanych doświadczeń przodków gatunku ludzkiego. Nieświadomość zbiorowa łączy nas z tym ogromnym, wspólnym dziedzictwem ludzkości, sugerując, że nasze najgłębsze struktury psychologiczne nie są wyłącznie naszym własnym wytworem, ale częścią większej ludzkiej historii.

Archetypy w psychologii jungowskiej to uniwersalne, pierwotne obrazy, wzorce zachowań i motywy, które rezydują w nieświadomości zbiorowej. Są to dziedziczne predyspozycje, które kształtują sposób, w jaki doświadczamy świata i na niego reagujemy, działając jako ‘odziedziczone tryby funkcjonowania’, a nie konkretne, ustalone idee. Te dynamiczne siły manifestują się w naszych snach, mitach, sztuce, wierzeniach religijnych oraz znacząco wpływają na nasze osobowości i interakcje. Jung zidentyfikował wiele archetypów, ale cztery są szczególnie centralne:

  1. Persona: To społeczna maska lub rola, którą prezentujemy światu, nasze ‘publiczne oblicze’. Pomaga nam nawigować w interakcjach społecznych, ale nadmierna identyfikacja z Personą może prowadzić do utraty kontaktu z prawdziwym sobą.
  2. Cień: Reprezentuje nieświadome, często wyparte lub odrzucone części naszej osobowości. Zawiera cechy, które możemy postrzegać jako negatywne lub nieakceptowalne, ale także potencjalnie pozytywne, nierozwinięte jakości i energie twórcze. Integracja Cienia jest kluczowa dla osiągnięcia psychologicznej całości.
  3. Anima (u mężczyzn) / Animus (u kobiet): Anima to nieświadomy żeński aspekt w psychice mężczyzny, a Animus to nieświadomy męski aspekt w psychice kobiety. Reprezentują ‘drugą’ płeć w nas i znacząco wpływają na nasze relacje oraz postrzeganie płci przeciwnej.
  4. Jaźń (Self): To centralny archetyp, reprezentujący całość, jedność i totalność psychiki (zarówno świadomej, jak i nieświadomej). Jest zasadą organizującą osobowość i ostatecznym celem procesu indywiduacji. Archetypy są często złożone i ‘dwubiegunowe’, co oznacza, że mogą uosabiać przeciwstawne jakości (np. archetyp Matki może być zarówno opiekuńczy, jak i pożerający), odzwierciedlając bogatą złożoność ludzkiej natury.
Indywiduacja to centralny i trwający całe życie proces psychologiczny w analizie jungowskiej, opisujący podróż ku stawaniu się prawdziwym, całościowym i unikalnym sobą. Polega na stopniowej integracji świadomych i nieświadomych części osobowości, włączając w to aspekty, które mogły zostać wyparte lub odrzucone, takie jak Cień (nieuznawane cechy) oraz Anima/Animus (aspekty płci przeciwnej). Ostatecznym celem indywiduacji jest realizacja Jaźni, którą Jung uważał za archetyp całości i centralną zasadę organizującą psychikę. Oznacza to uwolnienie się od ‘fałszywych zasłon persony’ (masek i ról społecznych) oraz zmniejszenie wpływu nieświadomej ‘sugestywnej mocy pierwotnych obrazów’ (wpływów archetypowych), stając się w ten sposób bardziej autentyczną ‘in-dywidualnością’ – niepodzielną, kompletną jednostką. Ten transformacyjny proces często zyskuje na znaczeniu w drugiej połowie życia, zazwyczaj wiążąc się ze zwrotem do wewnątrz, ku głębszemu samorozumieniu, sensowi i celowi. Co ważne, indywiduacja nie polega na osiągnięciu stanu izolowanej doskonałości czy eliminacji wszelkich konfliktów, lecz na stawaniu się bardziej świadomym i harmonizowaniu różnych, często sprzecznych, części siebie, co prowadzi do silniejszej i bardziej autentycznej więzi zarówno z samym sobą, jak i z otaczającym światem.
Analiza jungowska postrzega sny jako naturalne, spontaniczne wyrazy nieświadomego umysłu, oferujące kluczowe wglądy dla rozwoju osobistego i procesu indywiduacji. W odróżnieniu od teorii freudowskiej, która często widzi sny przede wszystkim jako spełnienie życzeń lub zamaskowane wyrazy wypartych (często seksualnych) pragnień, psychologia jungowska uważa sny za formę komunikacji ze strony nieświadomości, która często kompensuje jednostronne postawy świadome. Sny symbolicznie ujawniają wewnętrzną sytuację śniącego i mogą wskazywać na przyszłe możliwości oraz rozwój psychologiczny. Interpretacja jest procesem współpracy, badającym zarówno znaczenia osobiste, jak i zbiorowe, archetypowe motywy. Kluczową techniką jest amplifikacja. Zamiast ‘swobodnego kojarzenia’ odchodzącego od obrazu sennego (jak w analizie freudowskiej), amplifikacja polega na wzbogacaniu i poszerzaniu znaczenia obrazu sennego poprzez badanie jego podobieństw w mitologii, folklorze, religii, symbolach kulturowych oraz osobistych skojarzeniach śniącego. Łączy to osobistą treść snu z uniwersalnymi wzorcami ludzkimi. Sny interpretuje się również na dwóch poziomach: obiektywnym, gdzie postacie i wydarzenia senne odnoszą się do rzeczywistych osób i sytuacji w zewnętrznym życiu śniącego, oraz subiektywnym, gdzie wszystkie elementy snu są postrzegane jako reprezentujące aspekty własnej psychiki śniącego. Często zachęca się do prowadzenia dziennika snów, aby wspomóc ten proces eksploracji.
Aktywna wyobraźnia to technika terapeutyczna opracowana przez Carla Junga, służąca do bezpośredniego angażowania się w treści nieświadomego umysłu w stanie czuwania. Jej celem jest budowanie mostu między świadomymi a nieświadomymi częściami psychiki, dawanie głosu wewnętrznym postaciom (takim jak aspekty Cienia czy Animy/Animusa), wspieranie dialogu z tymi treściami, a tym samym wspomaganie procesu indywiduacji. Aktywna wyobraźnia zazwyczaj rozpoczyna się od skupienia na konkretnym obrazie sennym, silnym nastroju, spontanicznej fantazji lub obrazie wewnętrznym. Następnie osoba świadomie pozwala temu punktowi wyjścia rozwijać się, obserwując, jak obrazy lub postacie nabierają własnego życia, jednocześnie aktywnie uczestnicząc i wchodząc z nimi w interakcję, jakby były rzeczywiste. Można to robić poprzez różne formy ekspresji, takie jak wizualizacja, zapisywanie dialogu lub narracji, rysowanie, malowanie, rzeźbienie, a nawet taniec i ruch. Aktywna wyobraźnia znacznie różni się od biernego marzenia na jawie czy fantazjowania, ponieważ jest to intencjonalne i świadome zaangażowanie w materiał nieświadomy, a nie bierne uczestnictwo. Jest powiązana z jungowską koncepcją ‘funkcji transcendentnej’, która opisuje zdolność psychiki do syntezy przeciwstawnych elementów świadomych i nieświadomych, prowadząc do nowych postaw, perspektyw i rozwoju psychologicznego.

Chociaż zarówno psychologia analityczna Junga, jak i psychoanaliza Freuda badają nieświadomy umysł, znacznie się różnią:

  1. Nieświadomość: Freud skupiał się na nieświadomości osobistej jako rezerwuarze wypartych wspomnień i pragnień, głównie o charakterze seksualnym lub agresywnym. Jung rozszerzył tę koncepcję o nieświadomość zbiorową, głębszą warstwę wspólną dla wszystkich ludzi, zawierającą uniwersalne archetypy oraz będącą źródłem kreatywności i duchowości.
  2. Libido (Energia Psychiczna): Dla Freuda libido było przede wszystkim energią seksualną. Jung postrzegał libido jako bardziej uogólnioną siłę życiową, obejmującą motywacje takie jak kreatywność, duchowość i dążenia intelektualne, nieograniczoną tylko do seksualności.
  3. Motywacja Ludzka: Freud podkreślał popędy seksualne i agresywne oraz rozwiązywanie wczesnodziecięcych konfliktów (np. kompleks Edypa) jako główne motywatory. Jung proponował szersze motywacje, w tym dążenie do indywiduacji, samorealizacji i rozwoju duchowego.
  4. Interpretacja Snów: Freud widział sny głównie jako spełnienie życzeń, zamaskowany wyraz wypartych pragnień, gdzie symbole często miały konotacje seksualne. Jung postrzegał sny jako bardziej złożone komunikaty z nieświadomości, pełniące funkcję kompensacyjną, kierujące rozwojem, badające archetypowe znaczenia symboliczne i wskazujące na przyszłe możliwości.
  5. Przyczyny Nerwic: Freud przypisywał nerwice głównie nierozwiązanym konfliktom psychoseksualnym z dzieciństwa i traumom. Jung widział przyczyny szerzej, włączając w to odłączenie od nieświadomości zbiorowej, nieprzeżyte życie, niepowodzenie w procesie indywiduacji czy pustkę duchową.
  6. Setting Terapeutyczny i Podejście: Analiza freudowska często obejmuje pacjenta na kozetce, z analitykiem poza zasięgiem wzroku, wykorzystując swobodne skojarzenia do odkrywania wypartego materiału. Terapia jungowska zazwyczaj obejmuje dialog twarzą w twarz, koncentrując się na integracji różnych aspektów psychiki poprzez amplifikację snów, aktywną imaginację i badanie symboli.
  7. Duchowość i Religia: Freud generalnie postrzegał religię jako iluzję lub formę nerwicy. Jung natomiast uważał doświadczenia i symbole duchowe oraz religijne za istotne dla zdrowia psychicznego i procesu indywiduacji.
Chociaż terapia jungowska może zajmować się szeregiem problemów, w tym lękiem, depresją, problemami w relacjach i traumą z perspektywy głębi,to może być szczególnie odpowiednia dla osób poszukujących głębszego samorozumienia, rozwoju osobistego i poczucia sensu w życiu, często wykraczającego poza samo łagodzenie objawów. Dobrze rezonuje z osobami zainteresowanymi eksploracją swojego wewnętrznego świata poprzez sny, symbole, mity i twórczą ekspresję jako ścieżek do nieświadomości. Osoby doświadczające przemian w połowie życia, pytań egzystencjalnych lub pragnące połączyć się z bardziej autentycznym sobą (proces indywiduacji) mogą uznać to podejście za bardzo pomocne. Jest również korzystna dla tych, którzy odczuwają pustkę duchową lub chcą zintegrować doświadczenia duchowe ze swoją strukturą psychologiczną. Osoby zmagające się z problemami związanymi z kreatywnością, tożsamością lub poczuciem utknięcia w powtarzających się wzorcach życiowych mogą uzyskać cenne wglądy. Ponadto może przemawiać do tych, którzy uznali inne terapie za zbyt skoncentrowane na objawach lub zachowaniu, bez zajmowania się głębszymi, leżącymi u podstaw dynamikami.